روانشناسي نوين

آشنايي با انواع پرخاشگري در روانشناسي و پرخاشگري چيست ؟

آن چه كه از پرخاشگري در نگاه اول به ذهن مان خطور مي كند رفتاري نامعقول، خود خواهانه و حاكي از يك تصميم هيجاني و اشتباه است.

چرا پرخاشگري مي كنم و چطور آن را رفع كنم؟
اما پرخاشگري صرفا نشان دهنده ي رفتار غير منطقي و همراه با پشيماني و دردسر نيست.

از نظر تكاملي آن چه كه باعث بقاي نسل و پيروزي اجداد مان مي شده برخوردي همراه با پرخاشگري و مبارزه با عامل تهديد كننده جاني و محدوده زندگي يا قلمروشان بود.

در روانشناسي پرخاشگري به رفتاري گفته مي شود كه هدف آن ايجاد آزار و اذييت به ديگري است كه معمولا اين كار با هدف انتقام و تنبيه صورت مي گيرد.

پرخاشگري اصولا ديگران را هدف مي گيرد اما ممكن است متوجه خود فرد نيز شود.

پرخاشگري چيست ؟
در واقع مي توان گفت در خودآزاري يا مازوخيسم فرد پرخاشگر از ايجاد درد و آسيب به خود لذت مي برد.

پرخاشگري معطوف به خود ممكن است به صورت خود كشي نيز جلوه كند كه اين حالت با خودآزاري فرق دارد كه فرد با مرگ خود قصد انتقام گرفتن، عذاب وجدان و درد دادن به ديگران را دارد.

عده اي از روانشناسان (مثلا فرويد) معتقدند پرخاشگري ذاتي بوده و در درون همه انسان ها به صورت يك نيروي نهفته وجود دارد كه در صورت عدم تخليه انباشته مي شود.

طرفداران ذاتي بودن پرخاشگري، ورزش كردن و تخليه انرژي از راه جامعه پسندانه را نقطه مقابل تخليه نامطلوب (يعني تخريب اموال و قتل) عنوان مي كنند.

عده ديگري از نظريه پردازان نيز به نقش يادگيري در پرخاشگري معتقد بوده و مخالف ذاتي بودن آن هستند.

علت پرخاشگري چيست؟
اصولا پرخاشگري در پاسخ به ناكامي رخ مي دهد، يعني زماني كه فرد در راه رسيدن به اهداف اش با موانع مواجه مي شود، رفتار پرخاشگرانه از خود نشان مي دهد.

در واقع فرد با رفتار پرخاشگرانه در مقابل ناكامي تا حدودي تسكين پيدا مي كند كه معمولا بعد از اين تسكين موقتي ( به جاي چاره انديشي و حل مسئله)، احساس پشيماني را تجربه خواهد نمود.

اما اين كه فرد بعد از ناكامي چه واكنشي نشان دهد تا حد زيادي به نوع تربيتي كه در خانواده داشته بستگي دارد.

تحقيقات نشان داده است كه كودكان پرخاشگر معمولا والدين پرخاشگري دارند كه از آن ها الگوبرداري كرده اند.

رفتار پرخاشگرانه ممكن است توسط ديگران و به خصوص در كودكي تقويت شده باشد.

اين كه بچه اي بعد از دعوا يا رفتار خشونت بار توسط والدين يا خواهر برادر هاي بزرگ تر تشويق شود و از رفتار پرخاشگرانه ي او به عنوان يك رفتار شجاعانه ياد شود،

مسلما باعث تقويت و ايجاد يك ذهنيت مثبت نسبت به اين رفتار خواهد شد.
همچنين رسانه هاي گروهي به ويژه تلويزيون در تقويت رفتار پرخاشگرانه نقش بسزايي دارند.

تحقيقات نشان داده كه بازي هاي رايانه اي بخصوص در دانش آموزان منجر به افزايش رفتارهاي پرخاشگري در روابط شان با دوستان و محيط خانوادگي( خواهر و برادرها) مي شود.

نقش وراثت نيز در خصوصيات شخصيتي و رفتار پرخاشگرانه موضوعي است كه مورد قبول بسياري از نظريه پردازان مي باشد.

انواع پرخاشگري در روانشناسي
پرخاشگري به صورت هاي مختلف بروز مي يابد، از جمله:

aggressive تهاجمي
assertive بيان كننده و آشكار
passive منفعل
passive-aggressive منفعل تهاجمي
مطالعه بيشتر انگليسي:

Goldstein, A.P.. (2004). The Psychology of Group Aggression. 10.1002/0470013451.

دسته بندي ديگر نيز به صورت زير است:

پرخاشگري جسماني چيست
اين حالت كه با كتك زدن و آسيب فيزيكي همراه است در پسران بيشتر از دختران ديده مي شود.

منبع:كانون مشاوران ايران-پرخاشگري چيست و انواع پرخاشگري در روانشناسي pdf